Blog

12 kilometrów na sekundę.
Asteroida, która uderzyła w Ziemię 66 milionów lat temu, zgładziła prawie wszystkie dinozaury i około trzech czwartych gatunków roślin i zwierząt na naszej planecie. Naukowcy z University of Michigan opublikowali na początku października wyniki badań dowodzących, że uderzenie w obecny Półwysep Jukatan, niedaleko obecnej miejscowości Chicxulub w Meksyku, wywołało również tsunami o globalnym zasięgu o niewyobrażalnej dziś skali.

Naukowcy przeprowadzili badania w oparciu o model asteroidy o średnicy 14 kilometrów, poruszającej się z prędkością 12 kilometrów na sekundę. Uderzyła ona w granitową skorupę pokrytą grubymi osadami i płytkimi wodami oceanicznymi, tworząc krater o szerokości około 100 kilometrów i wyrzucając do atmosfery gęste chmury sadzy i pyłu.

.
Dwie i pół minuty po uderzeniu asteroidy kurtyna wyrzuconego materiału wypchnęła ścianę wody na zewnątrz od miejsca uderzenia, tworząc na krótko falę o wysokości 4,5 kilometra, która opadła, gdy wyrzucony materiał spadł ponownie na Ziemię. Dziesięć minut po uderzeniu i 220 kilometrów od miejsca kolizji 1,5-kilometrowa fala tsunami w kształcie pierścienia zaczęła przetaczać się przez ocean we wszystkich kierunkach. Godzinę po uderzeniu tsunami rozprzestrzeniła się na Północny Atlantyk, po kolejnych trzech godzinach fale przeszły przez Morze Środkowoamerykańskie do Pacyfiku. Dwadzieścia cztery godziny po uderzeniu fale przekroczyły większość Pacyfiku od wschodu i większość Atlantyku od zachodu i weszły do Oceanu Indyjskiego z obu stron. 48 godzin po uderzeniu znaczne fale tsunami dotarły do większości wybrzeży świata.,

Zespół analizował zapis geologiczny ze 120 stanowisk na całym świecie. Badania potwierdziły, że tsunami naruszyło dno oceanu tysiące mil od miejsca zderzenia z ziemią, niedaleko obecnej miejscowości Chicxulub w Meksyku. Modele symulacyjne wykazały, że początkowa energia tsunami była 30 000 razy większa niż energia fal wywołanych trzęsieniem ziemi na Oceanie Indyjskim z grudnia 2004 r., uznawanego za jedno z największych w historii. Zabiło ono ponad 230 000 osób. Badanie geologiczne dowiodły, że wywołana przez asteroidę fala dotarła aż do wschodnich wybrzeży wysp północnej i południowej Nowej Zelandii (ponad 12 tysięcy kilometrów od Jukatanu).
(raj)
Źródła: University of Michigan, AGU Advances
Wyniki badan naukowców z Uniwersytetu w Michigan dostępne są w czasopiśmie „AGU Advances” (https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2021AV000627 )

Jak śpią wieloryby?
Kaszaloty drzemią w pozycji wyprostowanej, dryfując, przez około 10 do 15 minut na raz. Podczas tych drzemek nie oddychają i nie poruszają się. Naukowcy udokumentowali to niezwykłe zachowanie wielkich ssaków w 2008 r.

Podwodne latawce na Wyspach Owczych.
Wyobraź sobie, że stoisz na plaży i bawisz się latawcem. Trzymając linkę czujesz, z jaką siłą wiatr unosi go coraz wyżej. Poruszając latawcem na boki, rysując na niebie ósemki zauważysz z pewnością, że jego szybkość wzrasta. Jeśli przymocuje się do latawca turbinę i umieści go w oceanie, gdz...

Pływające miasto w kształcie żółwia.
Jeśli Pangeos zostanie wybudowany będzie największą pływającą konstrukcją na świecie, jaką kiedykolwiek zbudowano. Nie ma jednak pewności, czy ten projekt zostanie zrealizowany – obecnie nie ma stoczni, która mogłaby zbudować tak ogromną jednostkę.

AI Capitan doprowadził Mayflower z Anglii do Kanady.
Rejs autonomicznego statku Mayflower dowiódł, że sztuczna inteligencja (AI – ang. Artificial Intelligence) może być skutecznie wykorzystywana w transporcie morskim, w tym w sterowaniu statkami pokonującymi światowe oceany. W czerwcu 2022 roku autonomiczny trimaran zakończył rejs z Plymouth w Wielkiej Brytanii do Hal...

Królowa patentów urodziła się w Szczecinie.
Jest twórczynią 700 patentów dotyczących technologii kompresji wideo, których wartość szacowana jest na 1 miliard dolarów. Jak podaje PatentVector, zajmujący się globalną analizą danych patentowych, zajmuje pierwsze miejsce na świecie wśród kobiet – wynalazczyń patentów. Dr Marta Karczewicz urodziła się w Szczecinie (1970 r.), studiow...

Trajkonauci z „Niebiańskiego Pałacu”
31 października Chiny uruchomiły ostatni element stacji kosmicznej Tiangong, kończąc tym samym jej budowę. Po zdeorbitowaniu 23 marca 2001 roku rosyjskiej stacji Mir „Niebiański Pałac”, bo tak tłumaczy się nazwę chińskiej stacji, będzie jedynym kosmicznym sąsiadem międzynarodowej ISS (International Space Station).