Blog
146 teragramów wody wyrzuconych do atmosfery
Instrumenty pracujące na satelicie Aura NASA wykryły olbrzymią ilość pary wodnej, wyrzuconej 15 stycznia 2022 roku podczas podwodnej erupcji wulkanu Hunga Tonga. W stratosferę Ziemi dostał się ogromny pióropusz pary wodnej, wystarczającej do wypełnienia ponad 58 000 basenów olimpijskich. Naukowcy NASA twierdzą, że ilość ta może tymczasowo wpłynąć na globalną średnią temperaturę naszej planety.
„Nigdy nie widzieliśmy czegoś takiego” – powiedział Luis Millán, naukowiec zajmujący się badaniem atmosfery w Jet Propulsion Laboratory w Południowej Kalifornii, cytowany w komunikacie Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej USA. Badał on ilość pary wodnej, jaką wulkan Tonga wstrzyknął do stratosfery – warstwy atmosfery znajdującej się między 12 a 53 kilometrami nad powierzchnią Ziemi.
Z badania, którego wyniki opublikowano w Geophysical Research Letters wynika, że erupcja Tonga wysłała do stratosfery Ziemi około 146 teragramów (1 Tg = 1000000000 kg) pary wodnej, co odpowiada dziesięciu procentom wody już obecnej w tej warstwie atmosfery.
Luis Millán przeanalizował dane z instrumentu Microwave Limb Sounder (MLS) na satelicie Aura, mierzącym ilość gazów atmosferycznych, w tym pary wodnej i ozonu. Po wybuchu Hunga Tonga zespół MLS zarejestrował odczyty pary wodnej wykraczające poza wszystkie dotychczasowe wykresy. „Musieliśmy dokładnie sprawdzić wszystkie pomiary aby upewnić się, że są godne zaufania” – powiedział Millán.
Jak informuje NASA erupcje wulkanów rzadko wprowadzają do stratosfery duże ilości wody. Od 18 lat, a więc od kiedy NASA prowadzi tego typu pomiary, tylko dwie erupcje wyemitowały znaczne ilości pary wodnej na tak duże wysokości – Kasatochi w 2008 roku na Alasce i Calbuco w 2015 roku w Chile. W porównaniu z wybuchem Tonga były to jednak ilości niewielkie a wyrzucona do stratosfery para wodna szybko się rozproszyła. Tymczasem nadmiar pary wodnej wtłoczonej przez wulkan Tonga, może pozostać w stratosferze przez kilka lat. Efektem teto może być niewielki, tymczasowy wzrost ocieplenia (para wodna zatrzymuje ciepło). Dodatkowa para wodna może też tymczasowo wywołać zubożenie warstwy ozonowej.
Emisja tak dużej ilości wody do stratosfery była możliwa tylko dlatego, że kaldera podwodnego wulkanu – zagłębienie tworzące się po erupcjach magmy lub odpływach z płytkiej komory pod wulkanem – znajdowała się na odpowiedniej głębokości (około 150 metrów). Gdyby była płytsza – nie byłoby wystarczająco dużo wody morskiej, którą wybuchająca magma mogłaby wyrzucić do atmosfery. Gdyby znajdowała się głębiej – ciśnienie w głębinach oceanu mogło stłumić erupcję.
Wulkan Hunga Tonga wybuchł w sobotę 15 stycznia r. Wybuch słyszalny był na odległość ponad 2 tysięcy kilometrów a fala, którą wywołał, dotarła aż do odległego o 9300 km Peru. Chmura wulkaniczna po wybuchu osiągnęła wysokość około 20 km Ocenia się, że był to najpotężniejszy wybuchu wulkanu na świecie od 30 lat.
Hunga Tonga znajduje się w samym centrum pasa wulkanicznych stożków, rozciągających się kilkadziesiąt kilometrów od Tonga, na linii północ-południe. Królestwo Tonga to państwo leżącego na archipelagu o tej samej nazwie, położonego w Polinezji na Południowym Pacyfiku, pomiędzy Nową Zelandią a Hawajami. Tworzy je ok. 170 wysp, przeważnie niskich, koralowych atoli, z których nieliczne są pochodzenia wulkanicznego z czynnymi wulkanami. Archipelag Tonga znajduje się w tzw. pierścieniu ognia, czyli w otaczającej Ocean Spokojny strefie ciągłych trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych.
(raj)
Źródło: NASA
Jak śpią wieloryby?
Kaszaloty drzemią w pozycji wyprostowanej, dryfując, przez około 10 do 15 minut na raz. Podczas tych drzemek nie oddychają i nie poruszają się. Naukowcy udokumentowali to niezwykłe zachowanie wielkich ssaków w 2008 r.
Podwodne latawce na Wyspach Owczych.
Wyobraź sobie, że stoisz na plaży i bawisz się latawcem. Trzymając linkę czujesz, z jaką siłą wiatr unosi go coraz wyżej. Poruszając latawcem na boki, rysując na niebie ósemki zauważysz z pewnością, że jego szybkość wzrasta. Jeśli przymocuje się do latawca turbinę i umieści go w oceanie, gdz...
Pływające miasto w kształcie żółwia.
Jeśli Pangeos zostanie wybudowany będzie największą pływającą konstrukcją na świecie, jaką kiedykolwiek zbudowano. Nie ma jednak pewności, czy ten projekt zostanie zrealizowany – obecnie nie ma stoczni, która mogłaby zbudować tak ogromną jednostkę.
AI Capitan doprowadził Mayflower z Anglii do Kanady.
Rejs autonomicznego statku Mayflower dowiódł, że sztuczna inteligencja (AI – ang. Artificial Intelligence) może być skutecznie wykorzystywana w transporcie morskim, w tym w sterowaniu statkami pokonującymi światowe oceany. W czerwcu 2022 roku autonomiczny trimaran zakończył rejs z Plymouth w Wielkiej Brytanii do Hal...
Królowa patentów urodziła się w Szczecinie.
Jest twórczynią 700 patentów dotyczących technologii kompresji wideo, których wartość szacowana jest na 1 miliard dolarów. Jak podaje PatentVector, zajmujący się globalną analizą danych patentowych, zajmuje pierwsze miejsce na świecie wśród kobiet – wynalazczyń patentów. Dr Marta Karczewicz urodziła się w Szczecinie (1970 r.), studiow...
Trajkonauci z „Niebiańskiego Pałacu”
31 października Chiny uruchomiły ostatni element stacji kosmicznej Tiangong, kończąc tym samym jej budowę. Po zdeorbitowaniu 23 marca 2001 roku rosyjskiej stacji Mir „Niebiański Pałac”, bo tak tłumaczy się nazwę chińskiej stacji, będzie jedynym kosmicznym sąsiadem międzynarodowej ISS (International Space Station).
