Blog

Życzeniem inwestora był dom reagujący na położenie słońca. Robert Konieczny
– jeden z najsłynniejszych polskich architektów, właściciel biura KWK Promes, twórca
wielu  unikalnych, wysoko cenionych na
całym świecie projektów, m.in. szczecińskiego Centrum Dialogu „Przełomy” – zaprojektował
więc dom, w którym znalazł się ruchomy taras, poruszający się po półokrągłych
szynach, podążający za ruchem słońca. Ruchoma część domu wyposażona jest w innowacyjny
system przesuwnych szklanych ścian, pozwalający na całkowite otwarcie mobilnego
tarasu z obu stron oraz w
system ruchomych rolet które powodują, że ruchomy taras jest chroniony przed
niskim słońcem lub zbyt silnym wiatrem.

Dom kwadrantowy to prostopadłościenna, funkcjonalna, nowoczesna bryła w warszawskim
Wilanowie. W projekcie wykorzystano motyw kwadrantu, czyli starożytnego
przyrządu służącego do wyznaczania pozycji gwiazd.  

Dom o
powierzchni użytkowej  558 m²  składa się z dwóch brył. Część równoległa  do ulicy mieści strefę SPA, osłaniającą
działkę od strony drogi i dającą mieszkańcom poczucie prywatności. Główna część
domu, z ogromnym salonem na parterze i sypialniami na górze, jest ułożona
prostopadle do niej. Pomiędzy bryłami, po dwóch półkolistych szynach, porusza
się, niczym wskazówka zegara, ruchomy taras. W letnie miesiące daje on możliwość
ograniczenia nasłonecznienia w salonie, a w chłodniejszych można go odsunąć i przez
gigantyczne przeszklenie wpuścić do wnętrza znacznie więcej światła. Taras
został zaprogramowany tak, aby być w czasie dnia w ciągłym ruchu, dzięki czemu
pod jego spodem rośnie naturalna trawa. Pomysł był tak odważny, że inwestor –
prawnik z Warszawy – nie miał pewności, czy w ogóle da się go zrealizować.  Wybrał biuro Roberta  Koniecznego nie tylko dlatego, że jest to świetny
architekt, ale także z uwagi na fakt, że zaprojektowane przez Koniecznego
wcześniej domy zawierały mnóstwo nowinek technologicznych.

Mechanizmy,
dzięki którym taras porusza się, wykonał Comstal. Firma ta brała wcześniej udział
w realizacji innych projektów KWK Promes: Safe House, Arki Koniecznego i Centrum
Dialogu „Przełomy”, które również wyposażone są w różnego rodzaju elementy
mobilne o dużych gabarytach. Ruch tarasu i jego prędkość dostosowane są do
wędrówki słońca. Zaprogramowany został tak, by w czasie dnia być w ciągłym
ruchu, dzięki czemu pod jego spodem rośnie naturalna trawa. System napędowy
jest całkowicie zautomatyzowany i posiada zaawansowane czujniki bezpieczeństwa
– w razie natrafienia na przeszkodę taras zatrzymuje się, dzięki czemu jego
użytkowanie jest całkowicie bezpieczne. Możliwe jest też sterowanie ręczne.

Podczas pracy nad projektem
wykonawczym biuro KWK Promes nawiązało współpracę z firmą SKYFRAME, specjalizującą się w bezramowych,
przesuwnych systemach okiennych. W tamtym czasie Skyframe nie dysponował tak
szerokim zestawem szklenia – w salonie zostały zaprojektowane dwa zestawy,
składające się z sześciu przesuwnych tafli okiennych, zamocowanych we wnękach
ściennych i umożliwiających całkowite otwarcie salonu z dwóch stron. Ponieważ
projekt Roberta Koniecznego projekt bardzo im się spodobał  – potraktowali go jako wyzwanie projektowe. Po
sześciu miesiącach stworzyli całkowicie nowy prototypowy system tafli
przesuwnych, sterowanych silnikami, który osobiście uruchomili i zaprogramowali
na miejscu.

Dom otrzymał szereg prestiżowych nagród i wyróżnień.
Ostatnio znalazł się w na krótkiej liście finalistów (pięć realizacji) Wallpaper
Design Award 2020 – nagrody przyznawanej nowym, prywatnym domom, wyróżniającym
się innowacyjnością i indywidualnością. Dom Kwadrantowy otrzymał też nagrodę
Architizer A+ Popular Choice Award w kategorii duże domy jednorodzinne, pokonując
5 innych realizacji z różnych stron świata. Dom ten nagrodzono też w kategorii:
inżynieria (+Engineering). Konkurs organizowany był przez ceniony amerykański
portal internetowy Architizer.

KWADRANT – przyrząd stosowany w astronomii,
nawigacji i artylerii (do pomiaru kątów podniesienia lufy sprawdzenia
dokładności wskazań celownika działa).  Służył
do wyznaczania położenia gwiazd. Miał kształt ćwiartki okręgu z naniesioną
podziałką kątową, po której przesuwał się przeziernik. Znany już w starożytnej
Grecji, w nawigacji morskiej używany był do końca XVI wieku. Niektóre wczesne
kwadranty zamiast podziałki w stopniach miały zaznaczone szerokości geograficzne
ważnych portów. Wyparty przez oktant i sekstant

ROBERT KONIECZNY jest autorem projektu Centrum Dialogu „Przełomy”
(Muzeum Narodowe w Szczecinie). Oddany do użytku 25 stycznia 2016 roku budynek zdobył
nagrodę World Building of the Year 2016 podczas Światowego Festiwalu
Architektury (World Architecture Festival) 2016oraz
nagrodę European Prize for Urban Public Space w
2016.

Fot: Robert Konieczny KWK Promes

(raj)