Blog
MOXIE wyprodukował tlen na Marsie
Wczesnym wieczorem 20 kwietnia 2021 r. lub wczesnym rankiem 60 Sol (marsjański dzień) w kraterze Jezero zainstalowane na łaziku Perseverance urządzenie o nazwie MOXIE (Mars Oxygen In-situ Resource Utilization Experiment) wyprodukowało z marsjańskiego dwutlenku węgla w ciągu jednej godziny 5,4 grama tlenu – ilość pozwalająca astronaucie na oddychanie przez 10 minut.
To niewiele, ale po raz pierwszy w dziejach opracowane przez człowieka urządzenie wyprodukowało tlen na innej planecie. Eksperyment potwierdził tezę, że na Czerwonej Planecie można wytworzyć powietrze do oddychania. Otwiera to zupełnie nowe możliwości w planowaniu kolejnych misji na Marsa i dalszej eksploracji kosmosu.
„MOXIE wytwarza tlen jak drzewo. Wdycha dwutlenek węgla i wydycha tlen” – napisano na stronie internetowej NASA. Wyprodukowano go poprzez oddzielenie atomów tlenu od marsjańskiego dwutlenku węgla, stanowiącego około 96 procent gazu w atmosferze Marsa. Jak informuje NASA proces produkcji tlenu rozpoczyna się od pobrania dwutlenku węgla i skompresowania go wewnątrz MOXIE. Marsjański CO2 jest filtrowany w celu usunięcia wszelkich zanieczyszczeń i podgrzewany, co powoduje rozdział na tlen i tlenek węgla. Tlen jest izolowany przez gorący, naładowany składnik ceramiczny. Jony tlenu łączą się w O2 a tlenek węgla jest wyrzucany z powrotem do atmosfery.
Tlen na Marsie jest potrzebny nie tylko przemywającym tam w przyszłości astronautom. Ma również kluczowe znaczenie w procesie tworzenia paliwa rakietowego, bez którego przyszli odkrywcy Marsa nie będą mogli wrócić na Ziemię.
– Zabieranie ze sobą dużych ilości tlenu jest problematyczne, także jeżeli chodzi o powrót z Marsa. Będą potrzebne rakiety wznoszące, które zabiorą ze sobą astronautów z powrotem w podróż na Ziemię. Do tego, żeby funkcjonowały, jest potrzebne paliwo i utleniacz. Paliwo będziemy musieli zabrać ze sobą, jednak utleniacz, jeżeli można wyprodukować na miejscu, znacząco oszczędzi kosztów wynoszenia i przewożenia dużych ilości materiału powiedział portalowi Newseria dr Piotr Witek z Planetarium Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.
MOXIE ma rozmiar zbliżony do akumulatora samochodowego. Przyszłe generatory tlenu, które będą wspierać ludzkie misje na Marsie, muszą być około 100 razy większe. NASA wylicza, że powrót czterech astronautów z powierzchni Czerwonej Planety podczas przyszłej misji będzie wymagał ok. 7 t paliwa rakietowego i 25 t tlenu. Z kolei astronautom, którzy spędzą rok na powierzchni Marsa, potrzebna będzie do oddychania jedna tona tlenu.
– Aby wytworzyć więcej tlenu, potrzebne byłoby większe urządzenie. Aktualnie używane urządzenie jest jedynie demonstratorem technologii. NASA w przyszłości, jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, planuje wysłać urządzenie, które będzie miało nie 17, ale 200 kg, i pracując przez dłuższy okres, będzie w stanie wytworzyć zapas paliwa, właściwie utleniacza do paliwa, dla przyszłych misji marsjańskich – mówi Piotr Witek.
(raj)
Źródło: NASA, Newseria.
Fot. NASA
Jak śpią wieloryby?
Kaszaloty drzemią w pozycji wyprostowanej, dryfując, przez około 10 do 15 minut na raz. Podczas tych drzemek nie oddychają i nie poruszają się. Naukowcy udokumentowali to niezwykłe zachowanie wielkich ssaków w 2008 r.
Podwodne latawce na Wyspach Owczych.
Wyobraź sobie, że stoisz na plaży i bawisz się latawcem. Trzymając linkę czujesz, z jaką siłą wiatr unosi go coraz wyżej. Poruszając latawcem na boki, rysując na niebie ósemki zauważysz z pewnością, że jego szybkość wzrasta. Jeśli przymocuje się do latawca turbinę i umieści go w oceanie, gdz...
Pływające miasto w kształcie żółwia.
Jeśli Pangeos zostanie wybudowany będzie największą pływającą konstrukcją na świecie, jaką kiedykolwiek zbudowano. Nie ma jednak pewności, czy ten projekt zostanie zrealizowany – obecnie nie ma stoczni, która mogłaby zbudować tak ogromną jednostkę.
AI Capitan doprowadził Mayflower z Anglii do Kanady.
Rejs autonomicznego statku Mayflower dowiódł, że sztuczna inteligencja (AI – ang. Artificial Intelligence) może być skutecznie wykorzystywana w transporcie morskim, w tym w sterowaniu statkami pokonującymi światowe oceany. W czerwcu 2022 roku autonomiczny trimaran zakończył rejs z Plymouth w Wielkiej Brytanii do Hal...
Królowa patentów urodziła się w Szczecinie.
Jest twórczynią 700 patentów dotyczących technologii kompresji wideo, których wartość szacowana jest na 1 miliard dolarów. Jak podaje PatentVector, zajmujący się globalną analizą danych patentowych, zajmuje pierwsze miejsce na świecie wśród kobiet – wynalazczyń patentów. Dr Marta Karczewicz urodziła się w Szczecinie (1970 r.), studiow...
Trajkonauci z „Niebiańskiego Pałacu”
31 października Chiny uruchomiły ostatni element stacji kosmicznej Tiangong, kończąc tym samym jej budowę. Po zdeorbitowaniu 23 marca 2001 roku rosyjskiej stacji Mir „Niebiański Pałac”, bo tak tłumaczy się nazwę chińskiej stacji, będzie jedynym kosmicznym sąsiadem międzynarodowej ISS (International Space Station).
