Blog

W 2021 r. żegnamy się z plastikowymi mieszadełkami, słomkami czy plastikowymi sztućcami. Na terenie całej Unii Europejskiej wchodzi właśnie w życie zakaz wprowadzania ich na rynek. „Jeżeli ktoś poda nam jeszcze posiłek na plastikowym talerzu to tylko dlatego, że zalega on w restauracyjnym magazynie, ale czas na opróżnianie magazynów skończy się 3 lipca 2021 r.” – podała WWF w komunikacie prasowym, opublikowanym ostatniego dnia ubiegłego roku.

Z danych WWF wynika, że w ciągu ostatnich 65 lat produkcja plastiku na świecie wzrosła z 2 milionów do 348 milionów ton rocznie. Każdego roku co najmniej 8 milionów ton plastiku wycieka do oceanu światowego – to ekwiwalent wyrzucania jednej śmieciarki pełnej plastiku do oceanu co minutę. Jeśli nie podejmiemy żadnych działań a produkcja plastiku będzie wzrastać to będą już dwie śmieciarki w 2030 i cztery w 2050. Najlepsze dostępne dane mówią że dziś w oceanie mamy ponad 150 milionów ton plastiku, a rocznie przez plastikowe odpady traci życie STO MILIONÓW ssaków morskich.

Większość z tych odpadów możemy bez większego problemu zastąpić innymi, nie zagrażającymi środowisku naturalnemu. Ekolodzy szacują, że tylko w Polsce zużywamy rocznie 1,2 miliarda słomek, a w całej Unii Europejskiej aż 100 miliardów toreb foliowych i 46 miliardów plastikowych butelek rocznie. Każdy mieszkaniec Europy generuje ok. 31 kg śmieci z plastiku, tylko 30 % z nich podlega recyklingowi.

Pod koniec marca 2019 r. Parlament Europejski olbrzymią większością głosów zatwierdził zakaz sprzedaży wyrobów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (Europejska Dyrektywa Plastikowa -The Single- Use Plastics Directive). Zakazem sprzedaży w Unii Europejskiej objęte zostały plastikowe sztućce (widelce, noże, łyżki i pałeczki), talerzyki i inne naczynia, słomki do napojów, patyczki do uszu, uchwyty do balonów, styropianowe kubeczki.

Od 2025 r. nakrętki i wieczka plastikowe będzie można wprowadzić do obrotu tylko pod warunkiem, że będą one przymocowane na stałe do butelek i pojemników a wszystkie butelki plastikowe muszą być wykonane w minimum 25% z materiału pochodzącego z recyklingu (od 2030 r. – w 30%). Również do 2025 r. poziom zbiórki i recyklingu plastikowych butelek na napoje jednorazowego użytku ma wynieść 77%, a do 2029 r. – 90%.

Ustalono również, że rozszerzone będzie stosowanie zasady „zanieczyszczający płaci” – na przykład koszt zbierania plastikowych sieci utraconych w morzu będą musieli ponosić ich producenci, a nie rybacy a koszt recyklingu nie ulegających rozkładowi składników filtrów papierosowych obciąży producentów wyrobów tytoniowych. Decyzje te pozwolą na zmniejszenie tempa zanieczyszczania wód i oceanów, nie rozwiążą jednak problemu usunięcia plastiku zalegającego na ich dnie lub pływającego w rosnących plamach śmieci po ich powierzchni (tak zwana Wielka Pacyficzna Plama Śmieci już obecnie ma powierzchnię pięciokrotnie większą, niż Polska).

To nie jedyne zmiany związane z ograniczaniem użycia plastiku. Już od jutra od każdego kilograma tworzywa, którego nie poddano przetworzeniu, państwo członkowskie będzie musiało zapłacić 80 eurocentów podatku. Wpływy z opłaty, mają wesprzeć budżet Wieloletnich Ram Finansowych i Funduszu Odbudowy po pandemii koronawirusa (tzw. Next Generation EU).

“W Polsce mówi się też powoli o wprowadzeniu powszechnego systemu kaucyjnego dla butelek plastikowych, bez którego osiągnięcie celu selektywnej zbiórki plastikowych butelek na poziomie 77% byłoby niemożliwe. Taki system działa z powodzeniem w 10-ciu krajach UE. Na sąsiadującej z nami Litwie udaje się dzięki niemu zebrać z rynku 90% szklanych i plastikowych butelek. Nie ma powodów dla których nie mogłoby i nam się udać” – mówi Ewa Chodkiewicz z WWF Polska.

Plastik staje się coraz poważniejszym, globalnym zagrożeniem. Jest obecny wszędzie: w powietrzu, którym oddychamy, w wodzie, którą pijemy, a nawet w organizmach które teraz także w stworzeniach, które żyją z dala od ludzkiej cywilizacji. Mikroplastik odnaleziono w Rowie Mariańskim, w arktycznym lodzie, w wodzie, piwie a ostatnio – jak donosi brytyjski “The Guardian” – także w łożysku nienarodzonych jeszcze dzieci.

Przez swoją trwałość w środowisku oraz skalę w jakiej występuje, zanieczyszczenie plastikiem zostało przez ONZ nazwane jednym z największych wyzwań XXI wieku.

WWF (World Wildlife Fund for Nature) – organizacja pozarządowa i ekologiczna o zasięgu międzynarodowym, utworzona 11 września 1961 roku przez Juliana Huxleya, dyrektora generalnego UNESCO. W latach 1980-tych WWF współtworzył Światową Strategię w Zakresie Ochrony Przyrody, którą podpisał Sekretarz Generalny ONZ. Strategia, opublikowana jednocześnie w 34 stolicach świata, stała się podstawą kompleksowego spojrzenia na ochronę środowiska oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych naszej planety. W roku 1990 WWF przyczynił się do wprowadzenia międzynarodowego moratorium na handel kością słoniową. W 1992 roku fundacja odegrała ważną rolę w nakłonieniu rządów państw z całego świata do podpisania konwencji o bioróżnorodności i zmianach klimatu podczas konferencji ONZ w Rio de Janeiro. Podczas blisko 60 lat swojego istnienia WWF zainicjował, przeprowadził lub pomógł w realizacji kilkunastu tysięcy przedsięwzięć na rzecz ochrony przyrody na całym świecie, przyczyniając się m.in. do powstania ponad 270 parków narodowych. W Polsce WWF rozpoczął swoje działania w latach 90-tych. W roku 1993 przyczyniliśmy się do powstania Biebrzańskiego Parku Narodowego. W 2000 roku powstało biuro organizacji w Warszawie.

(raj)

Źródło: wwf.pl