Blog

Rosnąca ilość „kosmicznych śmieci” stanowi coraz większe zagrożenie dla przyszłości i bezpieczeństwa działalności kosmicznej. Tylko w ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba satelitów wystrzeliwanych co roku wzrosła dziesięciokrotnie, do ponad 600 rocznie.

Po zakończeniu swoich misji wiele z nich pozostaje na orbicie okołoziemskiej, zwiększając ryzyko kosmicznej kolizji. Groźne dla realizacji programów kosmicznych są też zużyte człony rakiet wielostopniowych, nieczynne satelity, fragmenty powstałe w wyniku kolizji lub eksplozji satelitów lub rakiet ale też te najmniejsze, o średnicy poniżej 1 centymetra, na przykład fragmenty farby, którą pokrywane były rakiety i pozostałości spalanego stałego paliwa rakietowego.

Działająca w Gdańskim Parku Naukowo-Technologicznym firma SYDERAL Polska rozpoczęła współpracę przy projekcie satelity ClearSpace-1, która umożliwi bezpieczne usuwanie takich śmieci. Misją ClearSpace-1 jest opracowanie podobnego do robota statku kosmicznego z czterema przegubowymi ramionami. Pierwszym zadaniem zaplanowanym na 2025 rok będzie usunięcie satelity Vespa (VEga Secondary Payload Adapter) o wadze 112 kg. Dzięki przegubowym ramionom robot usunie go i przeniesie bliżej atmosfery ziemskiej, gdzie satelita spali się i rozpadnie.

SYDERAL Polska odpowiada za jednostkę przetwarzającą dane z sensorów podczas zbliżania się do 100-kilogramowej części rakiety, która pozostała na orbicie okołoziemskiej.
– Misja ma zapobiegać problemowi powstawania coraz większej liczby kosmicznych śmieci na orbicie okołoziemskiej, które mogłyby powodować kolizje z innymi szczątkami, ale również funkcjonującymi satelitami i doprowadzić do utraty dużej części gospodarki kosmicznej. Gdyby doszło do efektu łańcuchowego zwanego syndromem Kesslera, użytkowanie niektórych orbit nie byłoby dłużej możliwe – powiedział portalowi Newseria Tadeusz Kocman, kierownik ds. rozwoju biznesu gdańskiej spółki.

SYDERAL Polska pracuje też nad kontrolerem dla mechanizmów, który będzie standardowym rozwiązaniem do użytku na satelitach Europejskiej Agencji Kosmicznej. Pozwoli na sterowanie anteną tak, aby mogła ona się nakierować dokładnie na stację naziemną i w ten sposób przesłać informacje zebrane przez satelitę z powrotem na Ziemię.
– W ramach takiej misji zwykle naszym zadaniem jest zaprojektowanie części elektronicznej, kodu na układ FPGA, czyli układ programowalnych bramek logicznych, jak i oprogramowania, które również będzie zarządzać takim systemem – powiedział Tadeusz Kocman.

„Vanguard 1 pozostaje na orbicie 50 lat po starcie. Łączność utracono w 1964, ale pozostanie tam jeszcze przez 240 lat”. 

Specjaliści SYDERAL to nie jedyni Polacy biorący udział w tworzeniu oprogramowania, produktów elektronicznych czy systemów mechanicznych na potrzeby misji kosmicznych. Największe doświadczenie w tym zakresie ma Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk, ale wkład w rozwój kosmosu mają też innowacyjne małe i średnie przedsiębiorstwa. W tym roku w fazę operacyjną misji Solar Orbiter, czyli misji ESA do Słońca, włączony został spektrometr/teleskop STIX, w budowie którego brali udział polscy naukowcy z Warszawy i Wrocławia. Posłuży on do badania słonecznych rozbłysków. Polacy odpowiadali za sterujący teleskopem komputer i jego obudowę oraz oprogramowanie. Opracowali także testowy symulator detektorów i urządzenie do testowania komunikacji z sondą. Nasi specjaliści przygotowują się m.in. do misji JUICE, która zbada największe satelity Jowisza, czy misji PROBA – pierwszej na świecie precyzyjnej misji lotniczej ESA. Polscy naukowcy biorą też udział w misji ARIEL, która ma na celu obserwację egzoplanet metodą tranzytową, czy misji ATHENA, którą ESA chce wykorzystać do badania promieniowania wysokich energii.
SYDERAL Polska Sp. z o.o. – firma dostarczająca rozwiązania z zakresu elektroniki i oprogramowania dla przemysłu kosmicznego. Powstała w 2016 roku jako joint venture szwajcarskiej firmy Syderal, posiadającej ponad 25-letnie doświadczenie w realizacji projektów dla sektora kosmicznego, oraz polskiego przedsiębiorstwa 3CityElectronics działającego w branży elektroniki przemysłowej.
Jej misją jest dostarczanie wysokiej jakości produktów przy zachowaniu otwartości na stosowanie innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie technologii kosmicznych. Spółka ma doświadczenie w projektowaniu i produkcji wysokiej niezawodności sprzętu elektronicznego dla misji krytycznych dla Europejskiej Agencji Kosmicznej Elektronika i oprogramowanie są projektowane przez wybitnych polskich inżynierów z doświadczeniem w branży kosmicznej.

(raj)
Żródło: SYDERAL Polska, Newseria.