Blog

Trajkonauci z „Niebiańskiego Pałacu”
31 października Chiny uruchomiły ostatni element stacji kosmicznej Tiangong, kończąc tym samym jej budowę. Po zdeorbitowaniu 23 marca 2001 roku rosyjskiej stacji Mir „Niebiański Pałac”, bo tak tłumaczy się nazwę chińskiej stacji, będzie jedynym kosmicznym sąsiadem międzynarodowej ISS (International Space Station).

Tiangong krąży na wysokości 340-450 km nad powierzchnią Ziemi, co oznacza, że znajduje się na podobnej wysokości orbity, co ISS (400 km). Ma masę około jednej piątej masy ISS, a po ukończeniu będzie porównywalna pod względem wielkości do mniejszej i już wycofanej ze służby rosyjskiej stacji Mir.
Stacja będzie miała własne zasilanie, napęd, systemy podtrzymywania życia i pomieszczenia mieszkalne. Składa się z trzech modułów.
Tianhe („Niebiańska Harmonia”) – moduł podstawowy – został wystrzelony 29 kwietnia 2021 roku. Składa się z trzech sekcji: mieszkalnej (dla maksymalnie trzech tajkonautów, czyli chińskich astronautów), sekcji usług niemieszkalnych z centrum kontroli stacji, systemami zasilania, napędu i podtrzymywania życia oraz hubu dokującego, umożliwiającego przyłączenie do stacji przybywających z ziemi statków kosmicznych.

Preferowane, choć niekonieczne, było posiadanie certyfikatu pilota testowego. Jak poinformowano kobiety miały w tym konkursie równe szanse z mężczyznami – w poprzedniej rekrutacji (2008 rok) tylko 16 proc. zgłoszeń pochodziło od kobiet a z 6 przyjętych kandydatów aż pięciu było mężczyznami.
Po raz pierwszy rekrutacja otwarta była również dla osób z niepełnosprawnościami fizycznymi.
– Astronautki i astronauci to muszą być ludzie o dobrym stanie zdrowia, ale nie muszą biegać maratonów, posiadać ponadprzeciętnej siły czy wytrzymałości fizycznej. Pierwsze misje kosmiczne to były loty w nieznane; brali w nich udział przede wszystkim mężczyźni, najczęściej z zapleczem wojskowym. Dzisiaj mamy dużą wiedzę na temat wyzwań, jakie niosą ze sobą loty w kosmos. I takie myślenie nie ma uzasadnienia – powiedziała dr Anna Fogtman, specjalistka od medycznego przygotowywania astronautów do misji kosmicznych w ESA, cytowana przez portal Nauka w Polsce.

Wentian („Poszukiwanie niebios”) został uruchomiony 24 lipca 2022 r. To to moduł naukowy – przeznaczony do przeprowadzania eksperymentów. Poza przyrządami służącymi eksperymentom znajdują się w nim też pomieszczenia sypialne, co pozwala na przebywanie jednocześnie na stacji sześciu osobom Ma również pełnić funkcję zapasową Tianhe, odpowiedzialnego za sterowanie i zarządzanie stacją kosmiczną. Jego śluza powietrzna będzie służyła jako główne wyjście do przyszłych spacerów kosmicznych. Ma mechaniczne ramię, które będzie wykorzystywane do pomocy w przemieszczaniu się statku kosmicznego
Mengtian („Niebiański Sen”) uruchomiony został 31 października 2022 r. To drugi moduł laboratoryjny, mający zapewnić dodatkowe miejsce na eksperymenty naukowe w stanie nieważkości. Wyposażony we własną śluzę powietrzną do transportu sprzętu.
Stację uzupełni teleskop Xuntian, którego start planowany jest na 2023 rok. Ten dwumetrowy teleskop zwierciadlany ma w ciągu dziesięciu lat obrazować do 40% całego nieba. Będzie orbitował ze stacją kosmiczną w nieco innej pozycji, co pozwoli mu okresowo zadokować do Tiangong w celu uzupełnienia paliwa i naprawy

Energię stacji dostarczą „Niebiańskiemu Pałacowi” panele słoneczne, które mogą wygenerować 27 kW mocy. Całość ma wagę około 66 ton (ISS jest znacznie większa, waży około 465 ton). Chińscy specjaliści oceniają żywotność Tiangong na 10 do 15 lat.
Chińska Agencja Kosmiczna podała, że od czerwca br. na stacji przebywa troje tajkonautów (jedna kobieta i dwóch mężczyzn). W grudniu, po dokończeniu montażu stacji, powrócą na ziemię.
Ponieważ obsługiwana przez Stany Zjednoczone, Europejską Agencję Kosmiczną, Rosję i innych partnerów ISS może zostać wycofana z użytku już w 2030 r. – to data końcowa, wyznaczona przez administrację Bidena po przedłużeniu misji w zeszłym roku – chińska Tiangong może stać się jedyną eksploatowaną w przestrzeni kosmiczną stacją kosmiczną. Jak podaje BBC Chiny mają nadzieję, że Tiangong zastąpi Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), choć obecnie chińscy astronauci są wykluczeni z ISS – amerykańskie prawo zakazuje agencji kosmicznej NASA udostępniania danych Chinom. Państwo Środka Chin zostało wykluczone z programu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej głównie z powodu sprzeciwu USA, wobec tajnego charakteru chińskiego programu kosmicznego i jego bliskich powiązań wojskowych. Pekin zadeklarował, że jest otwarty na współpracę zagraniczną
Program kosmiczny Chin jest bardzo ambitny. Za kilka lat Chiny chcą pobierać próbki z asteroid znajdujących się w pobliżu Ziemi a do 2030 roku Państwo Środka zamierza umieścić swoich pierwszych astronautów na Księżycu i wysłać sondy do pobierania próbek z Marsa i Jowisza.
(raj)


Jak śpią wieloryby?
Kaszaloty drzemią w pozycji wyprostowanej, dryfując, przez około 10 do 15 minut na raz. Podczas tych drzemek nie oddychają i nie poruszają się. Naukowcy udokumentowali to niezwykłe zachowanie wielkich ssaków w 2008 r.

Podwodne latawce na Wyspach Owczych.
Wyobraź sobie, że stoisz na plaży i bawisz się latawcem. Trzymając linkę czujesz, z jaką siłą wiatr unosi go coraz wyżej. Poruszając latawcem na boki, rysując na niebie ósemki zauważysz z pewnością, że jego szybkość wzrasta. Jeśli przymocuje się do latawca turbinę i umieści go w oceanie, gdz...

Pływające miasto w kształcie żółwia.
Jeśli Pangeos zostanie wybudowany będzie największą pływającą konstrukcją na świecie, jaką kiedykolwiek zbudowano. Nie ma jednak pewności, czy ten projekt zostanie zrealizowany – obecnie nie ma stoczni, która mogłaby zbudować tak ogromną jednostkę.

AI Capitan doprowadził Mayflower z Anglii do Kanady.
Rejs autonomicznego statku Mayflower dowiódł, że sztuczna inteligencja (AI – ang. Artificial Intelligence) może być skutecznie wykorzystywana w transporcie morskim, w tym w sterowaniu statkami pokonującymi światowe oceany. W czerwcu 2022 roku autonomiczny trimaran zakończył rejs z Plymouth w Wielkiej Brytanii do Hal...

Królowa patentów urodziła się w Szczecinie.
Jest twórczynią 700 patentów dotyczących technologii kompresji wideo, których wartość szacowana jest na 1 miliard dolarów. Jak podaje PatentVector, zajmujący się globalną analizą danych patentowych, zajmuje pierwsze miejsce na świecie wśród kobiet – wynalazczyń patentów. Dr Marta Karczewicz urodziła się w Szczecinie (1970 r.), studiow...

Czy Polak poleci w kosmos?
Ponad 500 osób z Polski zgłosiło swoje kandydatury w ogłoszonym przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) naborze nowego korpusu astronautów – poinformował prof. Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA. Od 4 do 6 nowych astronautów plus 20 rezerwowych wybranych zostanie spośród 23 tysięcy kandydatów.